Je legt je Gore-Tex-jas op de balie van de garderobe. Terwijl een medewerker ermee wegloopt, lees je het bordje boven de kapstokken.
“De directie aanvaardt geen aansprakelijkheid voor zoekgeraakte kledingstukken.”

Pardon? Je moet dus wel een euro betalen, maar hebt juridisch geen recht op een tegenprestatie.

Disclaimers als deze rukken op. Veel horeca-ondernemers maken zich er al lang schuldig aan. Maar inmiddels staat internet er ook vol mee. Bijna ieder bedrijf heeft er een in de header of footer van zijn website, naast het linkje naar de sitemap en de privacy-verklaring. Je weet maar nooit en er is toch geen hond die ze leest, hoor je ze denken.

Begrijpelijk? Ja, maar ik vind het onverstandig. Je probeert juridische problemen te voorkomen, maar creëert een ander probleem:
je klanten vertrouwen je niet meer.

Want de boodschap van de kleine lettertjes is duidelijk:

• “Aan de verstrekte informatie op deze website kunnen geen rechten worden ontleend.”
  Boodschap: “We beloven van alles, maar je mag ons er niet aan houden.”
• “We aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor het eventueel niet goed functioneren van deze website.”
  Boodschap: “Als jij problemen krijgt doordat onze website niet goed werkt, hoef je niet bij ons aan te kloppen.“

Zelfs de overheid gebruikt inmiddels disclaimers. Bijvoorbeeld de gemeente Utrecht en de provincie Limburg. Verontrustend. Want als de disclaimer van een bedrijf je niet bevalt, kun je altijd overstappen naar een concurrent. Bij overheden heb je die keus niet. Je zit aan ze vast, ook nadat ze je vertrouwen hebben geschaad.

De maat is vol, vindt Burger@overheid.nl, ‘het geweten van de e-overheid’. Sinds deze week roept dit internetforum burgers op om voorbeelden in te sturen van overheidsdisclaimers. Zij komen op een zwarte lijst.

Burger@overheid vraagt overheden en bedrijven die hun verantwoordelijkheid wél durven nemen om een proclaimer op hun site te zetten. Met daarin beloftes in plaats van uitsluitingen. De proclaimer van Burger@overheid zelf zegt:

“Burger@Overheid.nl is verantwoordelijk voor de inhoud van deze website, en doet er alles aan deze actueel en juist te houden. … Komt u desondanks toch iets tegen dat niet correct is of verouderd, dan stellen wij uw reactie bijzonder op prijs.”

Je zo kwetsbaar opstellen als organisatie is misschien eng. Misschien is het riskant. Misschien sputtert de bedrijfsjurist tegen. Maar zeker is één ding: de buitenwereld zal je meer vertrouwen. Bij zo’n bedrijf geef je die dure jas volgende keer graag weer af.

De gemeenten Nieuwegein en Rotterdam geven al het goede voorbeeld. Bedrijven met proclaimers kan ik nog niet vinden. Jij wel? Laat alsjeblieft een link achter in de reacties.

Update 30 oktober 2007
Enkele dagen geleden is Ditzo live gegaan: de fatsoenlijke verzekeringsmaatschappij. Wie fatsoen claimt, neemt uiteraard verantwoordelijkheid voor zijn uitingen. En heeft dus geen disclaimer, maar een proclaimer. Ik heb de tekst hiervoor geschreven. Naar mijn weten is Ditzo de eerste Nederlandse online retailer met een proclaimer.